O najnowszych inwestycjach komercyjnych - strona 2
Wspólną cechą budowanych i projektowanych inwestycji jest łączenie różnych funkcji w jednym obiekcie. Z czego to wynika?
Częściowo wymusza to plan zagospodarowania przestrzennego, z drugiej strony apartamenty, w których będą mogli zamieszkać pracownicy, są dodatkowym atutem takiej inwestycji. Poza tym to się opłaca również inwestorom. Od kiedy obserwujemy rozwój sektora komercyjnego (biura i rezydencje) każdy projekt, który sensownie połączy te dwie funkcje w dobrej lokalizacji, jest świetnym pomysłem. Rynek sam wymusza, w co inwestować pieniądze.
Jakie są główne kierunki rozwoju we Wrocławiu? Które rejony przyciągają inwestorów?
Biorąc po uwagę projekty już realizowane i te, które są na etapie planowania, można stwierdzić, że nadal będzie się rozwijało tzw. Zachodnie Centrum Biznesu, czyli rejon ulic Legnickiej i Strzegomskiej. Są plany rozbudowania Millenium Tower: inwestor ma już pozwolenie na budowę, mają tam powstać trzy podobne budynki do tego, który już stoi. W sumie będzie to 27 tysięcy m kw. powierzchni. Budynek, który zostanie postawiony w pierwszym etapie budowy, ma dostarczyć około 7,5 tysiąca m kw. powierzchni. W tym rejonie powstaje także Legnicka Park, gdzie będą apartamenty i 6 tysięcy m kw. powierzchni biurowej. Kolejny duży kompleks przy ulicy Strzegomskiej ma wybudować firma Archicom - docelowo nawet 100 tysięcy m kw. powierzchni. To będzie olbrzymia inwestycja, oddawana etapowo, głównie pod zamówienia konkretnych najemców.
Ogromną zaletą działek oferowanych w zachodniej części Wrocławia jest ich wielkość, co pozwala na zaprojektowanie dużej liczby miejsc parkingowych, a to dla najemców jest bardzo ważne. Z parkingami będzie problem w ścisłym centrum, chociaż bez wątpienia jest ono jednym z najatrakcyjniejszych miejsc w mieście, począwszy od placu Bema, a skończywszy na Arkadach Wrocławskich. W centrum jest coraz ciaśniej, ale inwestorzy starają się wykorzystać każdy skrawek, bo to bardzo atrakcyjna lokalizacja. Zakończyła się modernizacja kamienic na placu Solnym, w trakcie realizacji jest też projekt apartamentowo-usługowo-biurowy przy ulicy Oławskiej oraz niedaleko przy Szewskiej.
Trzecie miejsce to kierunek południowy, który będzie w pewnym sensie przedłużeniem centrum. Bardzo ważnym projektem planowanym na przełom 2009/2010 roku jest przebudowa Poltegoru i wybudowanie obok niego nowego kompleksu, który dostarczy około 30 tysięcy m kw. nowej, nowoczesnej powierzchni biurowej. Tuż obok ma powstać Centrum Południowe, które ma szansę trafić w ręce jednego dewelopera.
A co z placem Grunwaldzkim?
To będzie takie dodatkowe centrum, które do tej pory było kojarzone z życiem akademickim. Zobaczymy, jak się skomercjalizuje. Firmy mają różne preferencje odnośnie lokalizacji. Jeżeli stanąłby tam sam budynek biurowy bez tych dodatkowych usług i rozrywki, byłoby to na pewno mniej atrakcyjne miejsce. Po przebudowie placu będzie lepszy dojazd do centrum, a jak do centrum, to i do lotniska. Na pewno ta część Wrocławia potrzebowała takiego miejsca - swojego "rynku".
Jakie będą przewidywane ceny w nowych inwestycjach?
Ceny wyjściowe oferowane w powstających inwestycjach kształtują się od 12 do 15 euro za m kw. netto, w zależności od lokalizacji, natomiast średnio jest to około 13-14 euro za m kw. W nowych inwestycjach, jeżeli jest duże zainteresowanie ofertą i są podpisywane umowy przedwstępne oraz listy intencyjne, ceny transakcyjne są nieco niższe od wyjściowych. Inwestorzy oferują upusty cenowe w postaci wakacji czynszowych, upusty ze względu na wykończenie ponad standard i wszystkie inne elementy, które zachęcają firmy do podpisania umowy jeszcze na etapie projektu. Natomiast w momencie, kiedy te budynki zaczynają powstawać i są już podpisane listy intencyjne, ceny idą w górę i zamiast ceny wyjściowej 13 euro pojawia się 15 euro za m kw. Sądzę, że do końca roku i nawet w przyszłym oferowana cena minimalna będzie wyższa jeszcze o 1-2 euro, ale przy tak dużym zainteresowaniu i przy większości wynajętej części budynku może się zdarzyć, że ceny lokali, które zostaną jeszcze wolne, będą najwyższe, a stawki osiągną nawet 17 euro za m kw. Do tej pory najdroższy był Pasaż pod Błękitnym Słońcem, w którym nie było dużych powierzchni - największy moduł miał 250 m kw., a cena wyjściowa wynosiła 13,5 euro, natomiast w innych budynkach średnie stawki kształtowały się do tej pory na poziomie 12 euro.