Łatwiej zalegalizować samowolę budowlaną

Trybunał Konstytucyjny 20 grudnia 2007 roku stwierdził, że niektóre przepisy prawa budowlanego regulujące warunki legalizacji samowoli budowlanej są niezgodne z Konstytucją. Dotychczasowe przepisy dla zalegalizowania samowoli wymagały przedstawienia zaświadczenia wójta (burmistrza albo prezydenta miasta) o zgodności budowy z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Tam zaś, gdzie planu miejscowego nie było, wymagały przedstawienia decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, która była ostateczna już w dniu postępowania dotyczącego samowoli. Trybunał stwierdził, że jest to niezgodne z zasadą sprawiedliwości społecznej.
W większości przypadków inwestorzy nie dysponują warunkami zabudowy, co uniemożliwia legalizację. Tymczasem inwestor, który dopuścił się samowoli na terenie, gdzie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego ma możliwość legalizacji tej samowoli. Inwestor nie ma zaś żadnego wpływu na to, czy plan zagospodarowania przestrzennego zostanie uchwalony, czy też nie. Zdaniem Trybunału zróżnicowanie sytuacji sprawców samowoli, uzależnione od okoliczności, na które sprawca nie ma wpływu, jest pozbawione racjonalnego uzasadnienia. Wyrok wszedł w życie 29 grudnia 2007 roku.